Việt Nam hiện đang phải đối mặt với một loạt vấn đề nghiêm trọng liên quan đến tỷ suất sinh, bao gồm mức sinh thấp kỷ lục, sự mất cân bằng giới tính khi sinh và tình trạng già hóa dân số diễn ra nhanh chóng. Những thách thức này không chỉ ảnh hưởng đến cấu trúc dân số mà còn tác động sâu sắc đến sự phát triển bền vững của đất nước.
Giảm tỷ suất sinh: Thực trạng và dự báo
Bộ trưởng Y tế đã chỉ ra rằng tổng tỷ suất sinh của Việt Nam đã giảm xuống mức thấp nhất trong lịch sử, từ 2,01 con/phụ nữ vào năm 2022 xuống còn 1,96 vào năm 2023 và dự kiến sẽ tiếp tục giảm xuống 1,91 vào năm 2024. Điều này cho thấy một xu hướng đáng lo ngại trong việc duy trì dân số, có thể dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng trong tương lai.
Già hóa dân số: Tốc độ nhanh chóng
Trong khi tỷ suất sinh giảm, quá trình già hóa dân số lại diễn ra với tốc độ nhanh chóng. Tuổi thọ trung bình của người dân Việt Nam đã đạt 74,7 tuổi, tuy nhiên, số năm sống khỏe mạnh chỉ khoảng 65 tuổi. Điều này cho thấy rằng người dân đang phải đối mặt với nhiều vấn đề sức khỏe trong giai đoạn cuối đời, điều này cần được quan tâm và giải quyết kịp thời.
Vấn đề sức khỏe và chất lượng cuộc sống
Chất lượng cuộc sống của người dân, đặc biệt là ở các vùng sâu, vùng xa và khu vực dân tộc thiểu số, vẫn còn nhiều hạn chế. Tình trạng mang thai ở tuổi vị thành niên và các vấn đề liên quan đến hôn nhân cận huyết thống vẫn diễn ra, đặc biệt là ở một số khu vực như Tây Nguyên và miền núi phía Bắc.
Mất cân bằng giới tính khi sinh: Hệ lụy lâu dài
Mặc dù đã có những nỗ lực để kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, nhưng tỷ lệ này vẫn ở mức cao. Từ 110,5 bé trai/100 bé gái vào năm 2009, tỷ lệ này đã tăng lên 111,4 bé trai/100 bé gái vào năm 2024. Nếu tình trạng này không được cải thiện, dự báo sẽ có khoảng 1,5 triệu nam giới dư thừa trong độ tuổi từ 15 đến 49 vào năm 2034.
Chỉ số phát triển con người: Thách thức lớn
Việt Nam hiện đang xếp hạng 93 trong số 193 quốc gia về chỉ số phát triển con người, cho thấy rằng còn nhiều việc cần làm để nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển bền vững.
Giải pháp từ Bộ Y tế
Để đối phó với những thách thức này, Bộ Y tế đang xây dựng Luật Dân số và Chương trình mục tiêu chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026-2035. Dự thảo Luật Dân số sẽ bao gồm nhiều chính sách khuyến khích sinh con, giảm thiểu mất cân bằng giới tính và hỗ trợ cho các gia đình có con nhỏ.
Ưu đãi cho gia đình sinh con
Các biện pháp như tăng thời gian nghỉ thai sản, hỗ trợ tài chính cho các gia đình sinh con, đặc biệt là những gia đình có hai con gái, sẽ được triển khai. Những gia đình này cũng sẽ được ưu tiên tiếp cận nhà ở xã hội và các hỗ trợ khác tùy theo tình hình phát triển kinh tế – xã hội của từng địa phương.
Chăm sóc người cao tuổi: Một hướng đi mới
Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng đang phát triển các cơ sở chăm sóc người cao tuổi và đào tạo nhân lực chuyên về lĩnh vực này. Việc hỗ trợ học phí cho sinh viên theo học chuyên ngành lão khoa sẽ góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi trong tương lai.
Dự thảo Luật Dân số sẽ được trình lên Chính phủ và Quốc hội trong thời gian tới, với hy vọng sẽ nhận được sự đồng thuận và thông qua tại Kỳ họp thứ 10 vào tháng 10/2025.
Lê Nga
Thông báo chính thức: Tinmoi24h.org không hợp tác với bất kỳ bên thứ ba nào để cung cấp dịch vụ nội dung hoặc bán sản phẩm liên quan đến tin tức. Mọi thông tin chính thức chỉ được phát hành qua các kênh chính thức của chúng tôi, bao gồm website tinmoi24h.org và các tài khoản mạng xã hội được xác nhận.
Chúng tôi chỉ hỗ trợ và đảm bảo chất lượng cho những người dùng truy cập trực tiếp qua các nền tảng chính chủ. Chất lượng đi đôi với uy tín, vì vậy quý độc giả hãy cân nhắc kỹ, tránh sử dụng các nguồn tin không rõ ràng hoặc không được hỗ trợ chính thức từ chúng tôi. Xin cảm ơn!
