Sự phiền toái từ video ‘rác’ do AI tạo ra

Trong thời đại công nghệ số hiện nay, video do trí tuệ nhân tạo (AI) sản xuất đang ngày càng trở nên phổ biến trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok và YouTube. Tuy nhiên, sự bùng nổ này không chỉ mang lại niềm vui mà còn gây ra không ít phiền toái cho người dùng, đặc biệt là khi những video này thường chứa nội dung không phù hợp và dễ gây hiểu lầm.

Hoàng Trung, một nhân viên kế toán tại TP HCM, chia sẻ rằng ban đầu anh cảm thấy những video AI khá thú vị và bổ ích. Tuy nhiên, sau một thời gian, anh cảm thấy chán ngán khi các nền tảng liên tục đề xuất những video vô bổ, thậm chí có nội dung xúc phạm. “Tôi không thể hiểu tại sao lại có những video như vậy, chúng không chỉ thiếu chất lượng mà còn gây khó chịu cho người xem,” anh nói.

Trần Long, một lập trình viên ở Đà Nẵng, cũng đã trải qua tình huống tương tự khi nhận được cuộc gọi từ bố ở quê. Bố anh đã gửi cho anh một video gây sốc trên YouTube và hỏi liệu nó có thật hay không. “Hình ảnh trong video rất chân thực, khiến những người không quen với công nghệ dễ dàng bị lừa,” anh Long cho biết. Anh đã khuyên bố mình nên cẩn trọng và kiểm tra thông tin trước khi tin tưởng.

Gần đây, một câu chuyện gây xôn xao trên mạng xã hội là về một cặp vợ chồng ở Kuala Lumpur, Malaysia, đã đi 300 km đến một địa điểm du lịch chỉ để phát hiện rằng nơi đó không tồn tại. Họ đã bị lừa bởi một video AI, điều này cho thấy sự nguy hiểm của việc tin tưởng vào những nội dung không được kiểm chứng.

Với sự phát triển của các công cụ tạo video từ văn bản và hình ảnh như OpenAI Sora, Google Veo, Midjourney hay Runway, số lượng video AI đang gia tăng nhanh chóng. Nhiều người dùng mạng xã hội cho biết họ tiếp xúc với ít nhất một video AI mỗi ngày. Điều này cho thấy sự phổ biến của loại hình nội dung này, nhưng cũng đặt ra nhiều câu hỏi về chất lượng và độ tin cậy.

Tiến sĩ Lê Duy Tân, giảng viên tại một trường đại học, cho biết trước đây, việc sản xuất một video yêu cầu nhiều công đoạn như quay phim, dựng phim và biên tập. Giờ đây, chỉ cần vài dòng lệnh và nhấn nút, người dùng đã có thể tạo ra một video. “Giống như bạn có một đội ngũ sản xuất phim làm việc không ngừng nghỉ mà không cần trả lương,” ông Tân nhận xét.

Chuyên gia cũng chỉ ra rằng các thuật toán của mạng xã hội như TikTok và YouTube Shorts đã giúp lan truyền nội dung AI một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, phần lớn video được sản xuất một cách vội vàng và thiếu chất lượng, dẫn đến tình trạng được gọi là “AI Slop” – những nội dung kém chất lượng, dễ gây phản cảm và sai lệch thông tin.

Người dùng cần phải sáng tạo và biết cách đưa ra yêu cầu chi tiết khi tạo video. Nếu chỉ đưa ra những từ khóa chung chung, kết quả sẽ rất hời hợt và không có chiều sâu, làm cho không gian mạng trở nên hỗn loạn với những nội dung không được chọn lọc kỹ càng.

Các chuyên gia cũng cảnh báo rằng việc tiếp xúc liên tục với tin giả có thể dẫn đến việc người dùng mất niềm tin vào thông tin thật. Khi thường xuyên thấy những nội dung không đáng tin cậy, khả năng phân biệt thật giả của người dùng sẽ giảm sút, dẫn đến nghi ngờ mọi thông tin, kể cả từ các nguồn tin chính thống.

Các nền tảng mạng xã hội hiện nay đã có những chính sách riêng về nội dung AI. Một số yêu cầu người dùng phải gắn nhãn cho các video được tạo ra hoặc chỉnh sửa bằng AI. Điều này nhằm giúp người xem có thể phân biệt được nội dung nào là thật và nội dung nào là giả mạo.

Chuyên gia Nguyễn Ngọc Duy Luân cũng nhấn mạnh rằng nguy cơ lớn nhất từ video AI là việc chúng có thể bị lợi dụng cho mục đích xấu, như lừa đảo hoặc phát tán thông tin sai lệch. Đặc biệt, những video này có thể ảnh hưởng xấu đến nhận thức của trẻ em, khi mà hình ảnh không phản ánh đúng thực tế.

Cuối cùng, người dùng cần phải tự hỏi bản thân về nguồn gốc của video mà họ xem. Họ nên kiểm tra xem kênh phát sóng có đáng tin cậy hay không và thông tin có được xác nhận bởi các tổ chức uy tín hay không. Nếu video đến từ một kênh không rõ ràng, khả năng cao là nó không đáng tin cậy.