Nhà tù Saydnaya, được biết đến với cái tên “trại tử thần”, đã trở thành biểu tượng cho những tội ác nhân quyền ở Syria. Theo lời kể của nhiều cựu tù nhân, nơi đây từng chứng kiến những cuộc hành quyết hàng loạt, với khoảng 200 người bị xử án mỗi đêm dưới sự cai trị của tổng thống Assad.
Vào khoảng nửa đêm mỗi tháng, lính canh tại Saydnaya sẽ gọi tên hàng chục phạm nhân, đưa họ đến một căn phòng tối tăm. Tại đây, những người này bị tròng thòng lọng vào cổ và kéo lên khỏi mặt đất, để lại những tiếng nấc nghẹn ngào vang vọng trong không gian tĩnh lặng.
Đến giữa tháng 3 năm 2023, số lượng hành quyết tại nhà tù này đã gia tăng đáng kể, theo thông tin từ sáu nhân chứng từng trải qua thời gian giam giữ tại đây. Họ cho biết, trong ba ngày, có tới 600 người bị tập hợp để hành quyết, một con số khủng khiếp cho một nơi được gọi là nhà tù.
Nhà tù Saydnaya, hay còn gọi là “Nhà tù Quân sự số Một”, là nơi giam giữ và hành quyết lớn nhất trong số hàng chục nhà tù được thiết lập dưới thời tổng thống Assad. Trong suốt 14 năm qua, cái tên Saydnaya đã trở thành nỗi ám ảnh đối với người dân Syria, với cụm từ “mất tích ở Saydnaya” thường được nhắc đến khi ai đó bị bắt và không bao giờ trở về.
Các cựu tù nhân và chuyên gia tội phạm chiến tranh cho biết, ngoài hàng nghìn người bị giết trong các vụ hành quyết, còn có hàng nghìn người khác đã chết do tra tấn và điều kiện giam giữ khắc nghiệt. Những người bị giam giữ sống trong những xà lim chật chội, không có ánh sáng, và bị cấm nhìn thẳng vào mắt lính canh, nếu không sẽ phải chịu đựng những trận đòn tàn bạo.
“Saydnaya là một cơn ác mộng kinh hoàng. Hầu hết những ai vào đó đều không thể ra ngoài”, một cựu tù nhân chia sẻ. Theo tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria, khoảng 160.123 người đã “biến mất” trong hơn 10 năm nội chiến, chủ yếu là những người bị giam giữ tại Saydnaya.
Gia đình của những người mất tích vẫn hy vọng rằng người thân của họ còn sống, trong khi một số khác đã tổ chức lễ tang vắng mặt, chấp nhận rằng họ không còn sống nhưng vẫn đau đáu câu hỏi về cái chết của họ. Một người vợ cho biết: “Chúng tôi không rõ chuyện gì đã xảy ra với chồng tôi. Chúng tôi chưa bao giờ nhận được thi thể”.
Nhà tù Saydnaya được xây dựng vào những năm 1980 dưới thời Hafez Assad, cha của tổng thống hiện tại. Khi phong trào “mùa xuân Arab” bùng nổ vào năm 2011, hàng nghìn người Syria đã xuống đường yêu cầu tự do chính trị. Tuy nhiên, khi cuộc nổi dậy nổ ra, nhiều người đã bị bắt và giam giữ tại Saydnaya.
Mohammed Ibrahim, một cựu tù nhân, đã trải qua những tháng ngày kinh hoàng tại đây. Sau khi tự giao nộp mình theo một thỏa thuận ân xá, anh đã bị bắt và đưa đến Saydnaya, nơi mà anh đã phải chịu đựng những cuộc tra tấn dã man. “Có lẽ tôi đã ký lệnh hành quyết của chính mình. Tôi không biết nữa”, anh chia sẻ.
Cuộc sống trong nhà tù Saydnaya là một chuỗi những ngày tháng tăm tối, nơi mà các tù nhân bị tước đoạt mọi quyền lợi cơ bản. Họ thường xuyên bị bỏ đói, và nhiều người đã phải uống nước từ bồn cầu. Những cái chết do tra tấn và đói khát diễn ra ngay trước mắt những người sống sót.
Những người từng sống sót từ Saydnaya đã phải đối mặt với những ám ảnh tâm lý nặng nề. Một cựu tù nhân cho biết: “Tôi vẫn nghe thấy tiếng la hét trong đầu mình và cả những tiếng roi vụt”. Họ đã phải sống trong nỗi sợ hãi và ám ảnh, nhưng cũng tìm thấy sức mạnh để kể lại câu chuyện của mình, nhằm vạch trần những tội ác mà họ đã chứng kiến.
Ngày nay, những hố chôn tập thể vẫn còn tồn tại, là minh chứng cho những tội ác mà chính quyền Syria đã thực hiện. Những người sống sót như Mohammed Ibrahim đã trở về nhà tù Saydnaya, không chỉ để đối diện với quá khứ mà còn để tìm kiếm sự thật và công lý cho những người đã mất.
Vũ Hoàng (Theo WSJ, Aurora Israel, AFP, Reuters)
Thông báo chính thức: Tinmoi24h.org không hợp tác với bất kỳ bên thứ ba nào để cung cấp dịch vụ nội dung hoặc bán sản phẩm liên quan đến tin tức. Mọi thông tin chính thức chỉ được phát hành qua các kênh chính thức của chúng tôi, bao gồm website tinmoi24h.org và các tài khoản mạng xã hội được xác nhận.
Chúng tôi chỉ hỗ trợ và đảm bảo chất lượng cho những người dùng truy cập trực tiếp qua các nền tảng chính chủ. Chất lượng đi đôi với uy tín, vì vậy quý độc giả hãy cân nhắc kỹ, tránh sử dụng các nguồn tin không rõ ràng hoặc không được hỗ trợ chính thức từ chúng tôi. Xin cảm ơn!
