Trong bối cảnh công nghệ phát triển nhanh chóng, sự ra mắt của ChatGPT đã khiến nhiều công ty công nghệ lớn, trong đó có Google, phải khẩn trương hành động. Tiến sĩ Lương Minh Thắng, một chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) tại Google DeepMind, đã tham gia vào cuộc đua này với quyết tâm cao độ để cho ra mắt chatbot Bard chỉ trong vòng 100 ngày.
Tiến sĩ Lương Minh Thắng, 38 tuổi, đến từ Đồng Nai, đã có gần một thập kỷ làm việc tại Google DeepMind. Tại đây, anh đã đóng góp vào việc phát triển nhiều chatbot AI, trong đó nổi bật là Meena – một trong những chatbot được đánh giá cao nhất thế giới vào năm 2020, sau này đã được cải tiến thành Bard và hiện tại là Gemini.
Hành trình trở thành một nhà nghiên cứu AI của anh Thắng là một bước ngoặt lớn, bởi trước đó, anh từng có ý định theo đuổi lĩnh vực Toán học.
Tiến sĩ Lương Minh Thắng. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Xuất thân từ trường Phổ thông Năng khiếu, Đại học Quốc gia TP HCM, anh Thắng đã giành được nhiều giải thưởng trong các cuộc thi Toán học cấp tỉnh và quốc gia. Mặc dù đã tham gia vòng tuyển chọn đội tuyển Olympic Toán quốc tế (IMO), nhưng anh không vượt qua và quyết định chuyển hướng sang công nghệ thông tin, một quyết định mà anh coi là bước ngoặt trong cuộc đời mình.
Năm 2006, anh Thắng trở thành sinh viên tại Đại học Quốc gia Singapore (NUS). Tại đây, anh đã khám phá ra niềm đam mê với AI, đặc biệt là khả năng dịch thuật đa ngôn ngữ. Sau khi tham gia vào một chương trình đặc biệt tại NUS, anh đã bắt đầu nghiên cứu về máy học và ngôn ngữ tự nhiên, từ đó gắn bó với lĩnh vực AI.
Sau khi tốt nghiệp vào năm 2010, anh ở lại Singapore để làm nghiên cứu với một giáo sư. Chỉ trong một năm, anh đã công bố bốn bài báo khoa học, điều này đã giúp anh có cơ hội vào ngành Khoa học máy tính tại Stanford, một trong những trường đại học hàng đầu của Mỹ.
Từ đây, anh đã trở thành một trong những nhà nghiên cứu tiên phong trong lĩnh vực học sâu, áp dụng các phương pháp học máy dựa trên mạng nơ-ron nhân tạo để phát triển phần mềm có khả năng tự học trong dịch máy.
Anh Thắng và vợ tại Đại học Stanford. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Vào năm 2014, anh Thắng gia nhập Google với vai trò nghiên cứu sinh thực tập tại Google Brain, nơi anh tham gia vào dự án cải thiện chất lượng dịch thuật bằng cách áp dụng mạng nơ-ron nhân tạo để dịch các câu phức tạp. Kết quả của dự án này đã được áp dụng vào công cụ dịch thuật của Google, phục vụ hàng triệu người dùng mỗi ngày.
Hai năm sau, anh chính thức trở thành nhân viên của Google và đồng sáng lập dự án Meena vào năm 2018. Meena là một chatbot AI có khả năng trò chuyện với người dùng về nhiều chủ đề khác nhau. Anh Thắng cùng các cộng sự đã xây dựng Meena từ những ý tưởng ban đầu cho đến khi trở thành một chatbot với 2,6 tỷ tham số và được đào tạo trên 340 GB dữ liệu văn bản.
Khi Meena được công bố vào năm 2020, nó đã được công nhận là chatbot tốt nhất thế giới. Tuy nhiên, Google đã quyết định không phát hành Meena do lo ngại về các rủi ro liên quan đến việc chatbot có thể đưa ra thông tin sai lệch hoặc có những phản ứng không phù hợp. Điều này đã dẫn đến tình trạng “báo động đỏ” vào cuối năm 2022 khi ChatGPT ra mắt.
“Sự quan tâm của công chúng đối với ChatGPT đã tạo ra một cú sốc lớn cho Google”, TS Thắng chia sẻ. “Tôi và các đồng nghiệp đã bước vào 100 ngày khẩn trương để phát triển AI”.
Anh Thắng là một trong 50 người tham gia vào việc nghiên cứu Bard – chatbot được phát triển dựa trên nền tảng của Meena. Bard có khả năng trả lời các câu hỏi và cung cấp thông tin hữu ích cho người dùng, dựa trên kiến trúc transformer, một mô hình học sâu trong xử lý ngôn ngữ tự nhiên. Nhiệm vụ của anh là đảm bảo tính chính xác của các câu trả lời.
“Chúng tôi đã phải làm lại gần như toàn bộ so với Meena. Trong khi Meena thường đưa ra câu trả lời hài hước, Bard lại tập trung vào việc cung cấp thông tin chính xác và hữu ích cho người dùng”, anh giải thích.
Không chỉ nhóm nghiên cứu chính, mà tất cả nhân viên cũng tham gia vào việc tương tác với Bard để bổ sung dữ liệu cho chatbot. Điều này đã tạo ra một tinh thần đoàn kết trong công ty, mặc dù áp lực công việc rất lớn.
“Đây là một trong những khoảng thời gian đáng nhớ, khi khối lượng công việc hoàn thành trong 100 ngày tương đương với một năm”, anh Thắng cho biết.
Vào đầu tháng 2 năm 2023, Bard chính thức ra mắt và cả công ty đã tổ chức một buổi tiệc ăn mừng. Anh Thắng cảm thấy nhẹ nhõm, nhưng cũng nhận thức rằng đây chỉ là khởi đầu cho hành trình hoàn thiện chatbot này.
Anh Thắng (thứ 5 từ trái sang) và đội tuyển IMO Việt Nam năm 2024. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Ngoài công việc tại Google, anh Thắng còn duy trì các nghiên cứu độc lập. Năm 2022, anh được một nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học New York giới thiệu về AlphaGeometry – một AI có khả năng giải toán hình học.
“Tôi đã hỏi Triều liệu AlphaGeometry đã giải được bài hình trong đề IMO 1979 mà thầy Lê Bá Khánh Trình đạt giải đặc biệt chưa, và Triều cho biết là chưa. Tôi đã quyết định sẽ phát triển nó”, anh Thắng chia sẻ.
Đầu năm ngoái, AlphaGeometry đã giải được 25 trong 30 bài hình học ở các kỳ IMO, đạt thành tích tương đương với một người đạt huy chương vàng.
Tuy nhiên, nó vẫn chưa giải được bài hình ở IMO 1979. Nhóm nghiên cứu tiếp tục phát triển AlphaGeometry 2, ra mắt vào đầu tháng 2 với nhiều cải tiến về ngôn ngữ, dữ liệu và thuật toán. Đặc biệt, nó đã tích hợp mô hình ngôn ngữ hiện đại từ Gemini, kết hợp với tư duy logic để đưa ra những cách giải nhanh chóng và sáng tạo hơn.
Cuối cùng, bài hình hóc búa đã được giải quyết. Nhóm nghiên cứu cũng đã phát triển AlphaProof, có khả năng giải cả đại số và hình học. Đối với đề thi IMO 2024, AlphaProof đã đạt điểm tuyệt đối cho 4 bài, trong đó bài hình số 4 được giải trong chỉ 19 giây.
“Tôi hy vọng rằng vào năm 2026, sẽ có AI đạt giải Toán học Fields như GS Ngô Bảo Châu”, anh Thắng chia sẻ. “Nếu AI có thể giải quyết những bài toán thiên niên kỷ, đó sẽ là một điều tuyệt vời”.
Hiện tại, TS Thắng đang dẫn dắt một dự án về siêu trí tuệ tại Google, với mục tiêu giúp AI có khả năng tư duy chặt chẽ và liên kết như con người. Anh tin rằng sự phát triển của AI sẽ diễn ra theo cấp số nhân, và các nhà nghiên cứu cần phải luôn tìm cách “đi tắt đón đầu”.
Anh Thắng cho rằng việc AI trở nên thông minh hơn con người chỉ là vấn đề thời gian, nhưng điều này không nên khiến chúng ta lo ngại. AI sẽ giống như một công cụ mới, giúp cải thiện cuộc sống của chúng ta.
“AI là nguồn năng lượng và công cụ mới giúp chúng ta khám phá khoa học và vũ trụ nhanh hơn”, anh nói. “Nếu bạn muốn theo đuổi AI, hãy giữ cho mình sự tò mò và đừng sợ hãi”.
Thanh Hằng
Thông báo chính thức: Tinmoi24h.org không hợp tác với bất kỳ bên thứ ba nào để cung cấp dịch vụ nội dung hoặc bán sản phẩm liên quan đến tin tức. Mọi thông tin chính thức chỉ được phát hành qua các kênh chính thức của chúng tôi, bao gồm website tinmoi24h.org và các tài khoản mạng xã hội được xác nhận.
Chúng tôi chỉ hỗ trợ và đảm bảo chất lượng cho những người dùng truy cập trực tiếp qua các nền tảng chính chủ. Chất lượng đi đôi với uy tín, vì vậy quý độc giả hãy cân nhắc kỹ, tránh sử dụng các nguồn tin không rõ ràng hoặc không được hỗ trợ chính thức từ chúng tôi. Xin cảm ơn!
