Trong lòng khán giả yêu nghệ thuật, nghệ sĩ Kim Cương không chỉ là một cái tên mà còn là một biểu tượng sống động của sân khấu Sài Gòn. Với những vai diễn đầy cảm xúc, bà đã chạm đến trái tim của hàng triệu người, đặc biệt là qua tác phẩm nổi tiếng “Lá sầu riêng”. Vở diễn này đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng khán giả từ thập niên 1970, khi bà hóa thân thành Diệu – một người mẹ chịu đựng nỗi đau bị con cái chối bỏ.
Gần đây, nghệ sĩ Kim Cương đã được vinh danh trong danh sách những cá nhân có đóng góp lớn cho sự phát triển của thành phố Hồ Chí Minh trong suốt 50 năm qua. Bà là nghệ sĩ nữ duy nhất được ghi nhận trong lĩnh vực văn hóa, bên cạnh những tên tuổi lớn như nhạc sĩ Xuân Hồng và Trịnh Công Sơn. Đặc biệt, tác phẩm “Lá sầu riêng” của bà đã được Hội sân khấu TP HCM bình chọn là một trong 10 tác phẩm tiêu biểu của thành phố trong nửa thế kỷ qua.
Bà chia sẻ: “Khi nhận được tin vui này, tôi không khỏi xúc động và nhớ đến lời dạy của mẹ: ‘Con phải sống sao để khán giả đánh giá đúng đóng góp của nghệ sĩ'”. Những lời này không chỉ thể hiện tâm huyết của bà với nghề mà còn là một triết lý sống mà bà luôn gìn giữ.
Trong vở kịch “Lá sầu riêng”, có một cảnh mẹ (nghệ sĩ Bảy Nam) lên thăm Diệu (nghệ sĩ Kim Cương) nhưng lại bị hiểu lầm là ăn cắp gạo. Cảnh diễn này đã để lại ấn tượng mạnh mẽ trong lòng khán giả, đặc biệt là trong bản truyền hình của vở kịch vào thập niên 1980.
Ở tuổi 88, Kim Cương vẫn là một nhân vật có sức ảnh hưởng lớn trong giới nghệ sĩ miền Nam. Bà thường xuyên tham gia các buổi tọa đàm về thời kỳ hoàng kim của sân khấu, và diễn viên Thành Lộc, một trong những người kế thừa, đã bày tỏ sự ngưỡng mộ: “Tuổi thơ tôi gắn liền với kịch nói Kim Cương. Tài năng của bà là điều mà tôi chỉ có thể ngưỡng mộ, không thể nào với tới”.
Danh hiệu “kỳ nữ” đã gắn liền với Kim Cương từ khi bà còn trẻ, khi bà nổi bật trên sân khấu cải lương. Cha của bà, ông Nguyễn Ngọc Cương, là một trong những người có công lớn trong việc phát triển cổ nhạc tại Sài Gòn. Đoàn hát Đại Phước Cương do ông thành lập đã từng là một trong những gánh hát hàng đầu, giúp nhiều nghệ sĩ khác như Thanh Tùng, Ngọc Sương, Kim Thoa, Năm Nghĩa nổi tiếng.
Gia đình của Kim Cương có truyền thống nghệ thuật lâu đời. Mẹ bà, nghệ sĩ Bảy Nam, được coi là một trong những người sáng lập cải lương, bên cạnh nghệ sĩ Phùng Há. Những vai diễn nổi tiếng của bà như Điều Tam Xuân, Lý Nhu, Quan Công đã trở thành chuẩn mực cho các thế hệ diễn viên sau này. Bà cũng là nữ soạn giả đầu tiên viết tuồng cải lương với nhiều tác phẩm nổi bật.
Khi còn nhỏ, Kim Cương đã được bế lên sân khấu trong vở “Quan âm Thị Kính” và sau đó, bà đã có những vai diễn ấn tượng từ khi mới 6 tuổi. Tuy nhiên, cuộc sống không phải lúc nào cũng dễ dàng. Sau khi cha bà qua đời, mẹ bà đã phải một mình nuôi dạy các con và tiếp tục sự nghiệp nghệ thuật, mặc dù gặp nhiều khó khăn.
Trong những năm 1940-1950, khi cải lương Sài Gòn phát triển mạnh mẽ, Kim Cương đã trở thành một trong những gương mặt nổi bật. Bà đã được báo chí ca ngợi là một hiện tượng hiếm có trong làng nghệ thuật. Đặc biệt, sau khi diễn vở “Giai nhân và ác quỷ”, bà đã được gọi là “kỳ nữ” – một danh hiệu thể hiện tài năng và sự độc đáo của bà.
Cuộc đời của Kim Cương đã có bước ngoặt lớn vào năm 1956 khi bà quyết định chuyển sang kịch nói. Quyết định này không chỉ xuất phát từ mong muốn cá nhân mà còn từ sự ảnh hưởng của nghệ sĩ Năm Châu, người đã truyền cảm hứng cho bà về một sân khấu đẹp và chân thực. Bà nhận ra rằng mình không thể ca hay như những nghệ sĩ khác, và vì vậy, bà đã chọn con đường mới.
Bà đã sang Pháp để học hỏi thêm về nghệ thuật sân khấu phương Tây, nơi bà tiếp thu được nhiều phương pháp dàn dựng và viết kịch bản chuyên nghiệp. Sau khi trở về, bà đã thành lập đoàn kịch Kim Cương, đánh dấu một bước ngoặt mới trong sự nghiệp của mình.
Kim Cương trong vai cô Diệu của “Lá sầu riêng”. Ảnh: Đoàn kịch Kim Cương
Quá trình chuyển mình của Kim Cương không phải lúc nào cũng suôn sẻ. Nhiều khán giả yêu mến bà đã phản đối quyết định này, vì kịch nói lúc bấy giờ chưa được ưa chuộng như cải lương. Tuy nhiên, bà không từ bỏ, mà tự viết kịch bản và chiêu mộ những diễn viên cùng chí hướng để tạo dựng một đoàn kịch mạnh mẽ.
Vở diễn đầu tiên của bà, “Tôi là mẹ”, đã thành công vang dội nhờ sự kết hợp với âm nhạc và đã thu hút được đông đảo khán giả. Sau đó, bà tiếp tục cho ra mắt nhiều vở diễn khác như “Lá sầu riêng”, “Dưới hai màu áo”, “Trà hoa nữ”, và “Áo người trinh nữ”. Những tác phẩm này đã gây tiếng vang lớn và được phát sóng trên truyền hình, thu hút sự chú ý của đông đảo khán giả.
Khán giả không thể kìm nén cảm xúc khi xem Kim Cương và Bảy Nam diễn “Lá sầu riêng” vào năm 1998. Những giọt nước mắt và tiếng cười của khán giả đã chứng minh sức mạnh của nghệ thuật mà bà mang lại.
Trong cuốn sách “Lịch sử sân khấu kịch và điện ảnh Việt Nam”, tác giả Nguyễn Đức Hiệp đã nhận định rằng thành công của kịch Kim Cương đến từ việc chú trọng vào diễn xuất và cách đối nhân xử thế. Bà đã thu hút được đông đảo khán giả, không chỉ từ cải lương mà còn từ những người yêu thích kịch nói.
Thập niên 1960-1970, Kim Cương đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng khán giả với những vai diễn đầy cảm xúc. Khán giả không chỉ nhớ đến bà vì giọng hát hay mà còn vì những nhân vật mà bà thể hiện, với những số phận đầy bi kịch và cảm động.
Nghệ sĩ Kim Cương đã trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều nhà thơ và văn sĩ, trong đó có nhà thơ Bùi Giáng. Mối tình của họ đã được ghi lại qua những vần thơ đầy cảm xúc, thể hiện tình cảm chân thành và sâu sắc.
Ở tuổi ngoài 80, Kim Cương vẫn tiếp tục hoạt động thiện nguyện, thực hiện tâm nguyện của mẹ. Bà đã kêu gọi nhiều nguồn lực để giúp đỡ những người kém may mắn, mang lại ánh sáng cho hàng nghìn người mù và chữa trị cho trẻ em bệnh tật.
Trong thời gian gần đây, bà đã cùng Hội Bảo trợ Bệnh nhân nghèo TP HCM tổ chức nhiều chương trình chăm lo cho trẻ mồ côi, giúp đỡ họ về vật chất và tinh thần. Bà cũng đã khởi xướng nhiều hoạt động để hỗ trợ các nghệ sĩ nghèo, giúp họ có cái Tết ấm no. Kim Cương luôn nhắc nhở con trai tiếp tục duy trì những hoạt động thiện nguyện này, để di sản của gia đình bà được tiếp nối.
Mai Nhật
Thông báo chính thức: Tinmoi24h.org không hợp tác với bất kỳ bên thứ ba nào để cung cấp dịch vụ nội dung hoặc bán sản phẩm liên quan đến tin tức. Mọi thông tin chính thức chỉ được phát hành qua các kênh chính thức của chúng tôi, bao gồm website tinmoi24h.org và các tài khoản mạng xã hội được xác nhận.
Chúng tôi chỉ hỗ trợ và đảm bảo chất lượng cho những người dùng truy cập trực tiếp qua các nền tảng chính chủ. Chất lượng đi đôi với uy tín, vì vậy quý độc giả hãy cân nhắc kỹ, tránh sử dụng các nguồn tin không rõ ràng hoặc không được hỗ trợ chính thức từ chúng tôi. Xin cảm ơn!
