Hà Nội dự kiến hỗ trợ tối đa 3 triệu đồng cho người chuyển đổi sang xe máy điện

Trong bối cảnh ô nhiễm không khí ngày càng gia tăng, Hà Nội đang triển khai một chính sách hỗ trợ hấp dẫn nhằm khuyến khích người dân chuyển đổi từ xe máy chạy xăng sang xe máy điện. Theo dự thảo mới nhất từ Sở Xây dựng, người dân sẽ nhận được khoản hỗ trợ lên đến 3 triệu đồng khi thay thế xe máy xăng bằng xe điện có giá trị từ 15 triệu đồng trở lên.

Sở Xây dựng Hà Nội hiện đang thu thập ý kiến từ các sở, ngành và đơn vị liên quan để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết về việc chuyển đổi sang phương tiện giao thông xanh và phát triển hệ thống trạm sạc trên địa bàn. Dự thảo này không chỉ đưa ra các chính sách hỗ trợ tài chính mà còn bao gồm các biện pháp nhằm hạn chế và điều tiết các phương tiện gây ô nhiễm môi trường.

Cụ thể, những người sở hữu xe máy chạy xăng hoặc diesel đã đăng ký trước thời điểm nghị quyết có hiệu lực, nếu chuyển đổi sang xe điện có giá trị từ 15 triệu đồng trở lên, sẽ được nhận hỗ trợ 3 triệu đồng. Đặc biệt, mức hỗ trợ sẽ cao hơn cho các hộ cận nghèo và hộ nghèo, với 4 triệu đồng và 5 triệu đồng tương ứng. Mỗi cá nhân chỉ được nhận hỗ trợ cho một xe duy nhất cho đến hết năm 2030.

Thành phố cũng dự kiến miễn 100% lệ phí trước bạ và lệ phí đăng ký biển số cho các phương tiện giao thông xanh từ thời điểm nghị quyết có hiệu lực cho đến hết năm 2030. Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc chuyển đổi phương tiện.

Các đơn vị cung cấp dịch vụ công ích, vận tải hành khách (ngoại trừ xe buýt) và vận tải hàng hóa cũng sẽ được hưởng lợi từ chính sách vay vốn ưu đãi với lãi suất từ 3-5%/năm, với hạn mức lên đến 100% giá trị hợp đồng và thời gian vay tối đa là 5 năm.

Xe máy dừng đèn đỏ tại khu vực ngã 5 Ô Chợ Dừa, khu vực giáp ranh vành đai 1 và vành đai 2. Ảnh: Giang Huy

Thí điểm hạn chế xe máy chạy xăng từ ngày 1/1/2026

Sở Xây dựng Hà Nội đã đề xuất một lộ trình thí điểm nhằm hạn chế xe máy chạy xăng. Cụ thể, từ ngày 1/1/2026 đến 30/6/2026, thành phố sẽ thí điểm hạn chế xe máy chạy xăng, và từ ngày 1/7/2026 sẽ cấm hoàn toàn xe máy sử dụng xăng trong khu vực vành đai 1. Đến năm 2028, lệnh cấm sẽ mở rộng ra vành đai 2.

Thành phố cũng sẽ áp dụng các biện pháp hạn chế đối với ô tô cá nhân chạy xăng/diesel trong vành đai 2 từ ngày 1/1/2028 và mở rộng ra vành đai 3 từ năm 2030. Việc hạn chế toàn bộ phương tiện cơ giới cá nhân trong vành đai 3 sẽ được UBND thành phố quy định dựa trên tình hình thực tế.

Từ năm 2035 đến 2050, Hà Nội sẽ tiếp tục hạn chế các phương tiện không phải là phương tiện xanh, bao gồm cả xe CNG và hybrid, theo từng giai đoạn. Cụ thể, hạn chế trong vành đai 1 từ năm 2035, trong vành đai 2 từ năm 2040, trong vành đai 3 từ năm 2045 và toàn thành phố từ năm 2050.

Thành phố cũng sẽ thu phí lưu thông và điều chỉnh giá dịch vụ trông giữ xe đối với các phương tiện gây ô nhiễm theo lộ trình đã đề ra.

Vành đai 1 Hà Nội. Đồ họa: Khánh Hoàng

Phát triển hệ thống trạm sạc

Để thực hiện các mục tiêu trên, UBND thành phố yêu cầu các công trình hiện hữu phải có tối thiểu 10% chỗ đỗ xe được trang bị trụ sạc trước cuối năm 2026, và tối thiểu 30% chỗ đỗ tại các dự án mới cũng phải có trụ sạc.

Các dự án đầu tư hạ tầng trạm sạc công cộng sẽ được ngân sách hỗ trợ 70% lãi vay ngân hàng trong 5 năm đầu. Đối với các dự án bến xe, bãi đỗ có từ 30% chỗ đỗ gắn trụ sạc, sẽ được hỗ trợ 50% chi phí giải phóng mặt bằng và 100% tiền thuê đất trong 5 năm đầu.

Hà Nội cũng sẽ ưu tiên đầu tư trụ sạc trên vỉa hè và khuyến khích lắp đặt trạm nạp hydrogen, một loại nhiên liệu sạch.

Thành phố khuyến khích các nhà đầu tư tham gia phát triển hạ tầng giao thông năng lượng sạch thông qua hình thức đối tác công tư PPP. Những nhà đầu tư này sẽ được ưu tiên giao đất và hỗ trợ 100% tiền thuê đất tại các vị trí quy hoạch cho đến hết năm 2033.

Hà Nội cam kết đầu tư đồng bộ hạ tầng giao thông và kỹ thuật để kết nối hiệu quả với các dự án trạm năng lượng sạch. Bên cạnh đó, Sở Xây dựng sẽ bổ sung các quy trình và thủ tục cụ thể để đảm bảo các đối tượng được hưởng ưu đãi, hỗ trợ một cách hiệu quả.

Dự thảo hiện đang được hoàn thiện để trình UBND thành phố và HĐND xem xét thông qua tại kỳ họp tháng 9/2025. Sau khi Nghị quyết được ban hành, Sở Xây dựng sẽ tham mưu cho thành phố ban hành Kế hoạch chi tiết phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng cơ quan liên quan để triển khai các chính sách, bao gồm: Chính sách tài chính, phí – lệ phí; Quản lý và loại bỏ phương tiện cũ; Giám sát, xử lý vi phạm và chính sách hỗ trợ phát triển và khuyến khích đầu tư trạm sạc.

Theo chỉ thị 20 của Thủ tướng ban hành ngày 12/7, từ 1/7/2026, Hà Nội sẽ cấm xe máy xăng trong vành đai 1. Đến năm 2028, phạm vi cấm sẽ mở rộng ra vành đai 2 và từ năm 2030 là vành đai 3, đồng thời hạn chế cả với ô tô chạy xăng dầu.

Hiện tại, Hà Nội có khoảng 6,9 triệu xe máy, trong đó riêng khu vực vành đai 1 có khoảng 450.000 xe. Phó chủ tịch thành phố Dương Đức Tuấn đã dẫn chứng các nghiên cứu cho thấy xe máy chạy xăng dầu chiếm tới 60% nguồn gây ô nhiễm không khí tại Hà Nội, trong khi khoảng 70% phương tiện đang sử dụng là xe cũ, khó kiểm soát khí thải.

Võ Hải