Giải pháp tạm thời trong việc chỉ định lãnh đạo chính quyền sau khi sắp xếp đơn vị hành chính

Trong bối cảnh các đơn vị hành chính đang được sắp xếp lại, việc chỉ định lãnh đạo chính quyền cấp tỉnh và cấp xã đã trở thành một chủ đề nóng hổi. Đây không chỉ là một biện pháp tạm thời mà còn là một bước đi cần thiết để đảm bảo sự ổn định và hiệu quả trong bộ máy nhà nước tại các địa phương.

Chỉ định lãnh đạo chính quyền: Biện pháp cần thiết

Vào chiều ngày 13/6, Quốc hội đã tiến hành thảo luận về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Theo đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ có trách nhiệm chỉ định các chức danh lãnh đạo như Chủ tịch, Phó chủ tịch HĐND, Trưởng các Ban HĐND, cũng như Trưởng đoàn và Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tại các tỉnh, thành phố mới được hình thành sau quá trình sắp xếp.

Thẩm quyền chỉ định tại các cấp chính quyền

Thủ tướng Chính phủ sẽ đảm nhận việc chỉ định Chủ tịch và Phó chủ tịch UBND cấp tỉnh. Đồng thời, Thường trực HĐND cấp tỉnh cũng sẽ chỉ định các Ủy viên UBND cùng cấp, cũng như các chức danh lãnh đạo HĐND và UBND ở các đơn vị hành chính cấp dưới. Đối với cấp xã, thẩm quyền chỉ định Ủy viên UBND sẽ thuộc về Thường trực HĐND cùng cấp.

Chuyển tiếp và ổn định bộ máy chính quyền

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp, ông Hoàng Thanh Tùng, đã nhấn mạnh rằng việc chỉ định nhân sự là một biện pháp chuyển tiếp, nhằm đảm bảo bộ máy chính quyền địa phương trong nhiệm kỳ 2021-2026 được kiện toàn kịp thời sau khi sắp xếp đơn vị hành chính. Đây là một trong những lần sắp xếp quy mô lớn, với gần 700 đơn vị hành chính cấp huyện bị ảnh hưởng.

Thời gian áp dụng và quy trình bầu cử

Việc chỉ định này sẽ chỉ được áp dụng cho đến khi tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội khóa 16 và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031. Sau thời gian này, các chức danh sẽ được bầu cử theo quy định của Hiến pháp và Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Do đó, Ủy ban đã đề xuất giữ nội dung chỉ định trong Nghị quyết như một điều khoản chuyển tiếp, nhằm bảo đảm tính ổn định lâu dài của văn bản này.

Ý kiến từ các đại biểu Quốc hội

Trước đó, đại biểu Phạm Văn Hòa đã đề xuất giao thẩm quyền chỉ định Chủ tịch và Phó chủ tịch UBND cấp xã cho Chủ tịch UBND tỉnh, thay vì Thường trực HĐND tỉnh như trong dự thảo. Ông cho rằng HĐND là cơ quan dân cử, có chức năng lập pháp và giám sát, nên việc chỉ định nhân sự thuộc cơ quan hành pháp là không hợp lý.

Đại biểu Lê Xuân Thân cũng bày tỏ lo ngại rằng việc chỉ định các chức danh chính quyền thay vì bầu cử có thể ảnh hưởng đến quyền dân chủ của cử tri. Ông đề nghị cơ quan soạn thảo cần giải trình rõ hơn và quy định cụ thể để đảm bảo tính minh bạch và dân chủ trong quá trình triển khai.

Quốc hội sẽ quyết định vào ngày 16/6

Quốc hội dự kiến sẽ tiến hành biểu quyết thông qua Nghị quyết vào ngày 16/6, đánh dấu một bước quan trọng trong việc kiện toàn bộ máy chính quyền tại các địa phương.

Sơn Hà