Dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm nhất kể từ năm 2009

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang phải đối mặt với nhiều thách thức, dự báo về tăng trưởng kinh tế năm nay cho thấy sự suy giảm đáng kể. Theo các chuyên gia, nếu không tính đến năm 2020 bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19, năm nay sẽ là năm có mức tăng trưởng yếu nhất kể từ năm 2009.

Fitch Ratings đã điều chỉnh dự báo tăng trưởng toàn cầu cho năm 2025 xuống dưới 2%, thấp hơn 0,4 điểm phần trăm so với dự đoán trước đó. Đây là mức tăng trưởng yếu nhất kể từ năm 2009, ngoại trừ năm 2020. Nguyên nhân chính dẫn đến sự điều chỉnh này là do căng thẳng thương mại và thuế quan cao hơn dự kiến. Cụ thể, thuế suất hiệu lực trung bình tại Mỹ đã tăng lên 23%, mức cao nhất trong hơn một thế kỷ qua.

S&P Global cũng không mấy lạc quan khi hạ dự báo tăng trưởng GDP toàn cầu từ 2,5% xuống 2,2% cho năm nay, và từ 2,7% xuống 2,4% cho năm sau. Theo báo cáo, mức tăng trưởng toàn cầu trong hai năm tới sẽ là thấp nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008-2009, nếu không tính đến giai đoạn đại dịch.

Dữ liệu từ Ngân hàng Thế giới cho thấy, trong ba thập kỷ qua, GDP toàn cầu chỉ ghi nhận hai lần tăng trưởng âm, vào năm 2009 và 2020, với mức giảm lần lượt là 1,3% và 2,9%. Từ năm 2009 đến nay, mức tăng trưởng chậm nhất được ghi nhận là 2,7% vào năm 2012.

Trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, S&P từng dự đoán tăng trưởng toàn cầu sẽ đạt 3% trong năm nay. Tuy nhiên, những tác động từ sự gián đoạn thương mại và sự biến động mạnh mẽ của thị trường chứng khoán đã khiến triển vọng này bị điều chỉnh giảm đáng kể.

Với tình hình hiện tại, Fitch dự đoán rằng thuế suất hiệu lực tại Trung Quốc sẽ duy trì ở mức cao trong một thời gian, trước khi giảm dần. Đối với các đối tác thương mại khác, mức thuế suất dự kiến sẽ giữ ở mức 15%. Dù Mỹ vẫn có thể ghi nhận tăng trưởng dương 1,2% trong năm nay, nhưng tốc độ tăng trưởng sẽ giảm mạnh vào cuối năm.

Về phía S&P, dự báo tăng trưởng của Mỹ có thể đạt 1,3% trong năm nay và 1,5% trong năm sau. Mặc dù không dự đoán một cuộc suy thoái kỹ thuật, nhưng khả năng này đang ngày càng trở nên gần kề.

Đối với Trung Quốc, Fitch dự báo tốc độ tăng trưởng sẽ giảm xuống dưới 4% trong năm 2025 và 2026, chủ yếu do sự phụ thuộc vào thương mại. Khi xuất khẩu gặp khó khăn, động lực tăng trưởng sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Khi hai nền kinh tế lớn nhất thế giới cùng giảm tốc, tác động sẽ lan rộng ra toàn cầu. S&P dự báo Canada sẽ rơi vào suy thoái trong năm nay, trong khi Fitch cho rằng tăng trưởng của khu vực eurozone sẽ tiếp tục ở mức dưới 1%.

Ngân hàng Trung ương châu Âu và nhiều thị trường mới nổi có thể sẽ cắt giảm lãi suất sâu hơn. Trong khi đó, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ dự kiến sẽ không hạ lãi suất cho đến quý IV/2025, mặc dù triển vọng tăng trưởng đang suy yếu.

Về thương mại toàn cầu, Tổ chức Thương mại Thế giới đã dự báo khối lượng thương mại hàng hóa có thể giảm 0,2% trong năm nay, do những thay đổi liên tục trong chính sách thuế quan. Ngay cả khi chưa áp dụng mức thuế cao nhất, khu vực Bắc Mỹ vẫn phải đối mặt với mức giảm xuất khẩu và nhập khẩu đáng kể.

Cuộc chiến thương mại đã buộc các nhà kinh tế phải điều chỉnh giảm mạnh dự báo về thương mại toàn cầu. Nếu các chính sách thuế nghiêm ngặt được triển khai, khối lượng thương mại hàng hóa toàn cầu có thể giảm tới 1,5%. Tổng giám đốc WTO đã cảnh báo rằng bất ổn kéo dài có thể trở thành lực cản lớn đối với tăng trưởng toàn cầu.

Những diễn biến này cho thấy rằng kinh tế toàn cầu đang ở trong giai đoạn khó khăn, và cần có những biện pháp kịp thời để khôi phục tăng trưởng bền vững trong tương lai.