Đề xuất chuyển giao quyền hạn từ cấp huyện về xã: Xu hướng mới trong tổ chức chính quyền địa phương

Đề xuất chuyển giao quyền hạn từ cấp huyện về xã

Bộ Nội vụ đã đưa ra một đề xuất quan trọng nhằm chuyển giao 85% nhiệm vụ và quyền hạn của chính quyền cấp huyện về cho cấp xã, trong khi chỉ 15% sẽ được chuyển lên cấp tỉnh. Đề xuất này nằm trong khuôn khổ dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi, nhằm phù hợp với xu hướng sáp nhập các tỉnh thành và loại bỏ cấp huyện.

Thay đổi trong cấu trúc hành chính Việt Nam

Trong dự thảo, cấu trúc hành chính của Việt Nam sẽ được điều chỉnh, chỉ còn hai cấp chính là cấp tỉnh và cấp cơ sở, bao gồm xã, phường và các đặc khu tại hải đảo. Đặc biệt, việc thành lập các đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt sẽ do Quốc hội quyết định, trong khi các đặc khu tại hải đảo sẽ do Ủy ban Thường vụ Quốc hội thành lập.

Chức năng của cấp tỉnh và cấp cơ sở

Bộ Nội vụ nhấn mạnh rằng cấp tỉnh sẽ tập trung vào việc ban hành các cơ chế, chính sách và quy hoạch vĩ mô, trong khi cấp cơ sở sẽ đảm nhận các nhiệm vụ phục vụ trực tiếp cho người dân. Điều này có nghĩa là cấp cơ sở sẽ trở thành trung tâm trong việc giải quyết các vấn đề của cộng đồng, cung cấp dịch vụ công thiết yếu và khuyến khích sự tham gia của người dân.

Chuyển giao quyền hạn từ cấp huyện xuống cấp xã

Đề xuất này cho thấy rằng hầu hết các nhiệm vụ hiện tại của chính quyền cấp huyện sẽ được chuyển giao cho cấp xã. Điều này có thể tạo ra một mô hình quản lý hiệu quả hơn, nơi mà các quyết định được đưa ra gần gũi hơn với người dân và phù hợp hơn với nhu cầu thực tế của cộng đồng.

Nguyên tắc “địa phương quyết, địa phương làm” được thực hiện

Bộ Nội vụ cũng nhấn mạnh nguyên tắc “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”. Điều này có nghĩa là cấp tỉnh sẽ ủy quyền nhiều hơn cho cấp cơ sở, từ đó nâng cao năng lực quản lý và hiệu quả trong việc thực hiện các chính sách phát triển kinh tế – xã hội.

Quyền tự chủ cho các đặc khu hải đảo

Các đặc khu tại hải đảo sẽ được trao nhiều quyền tự chủ hơn để có thể ứng phó kịp thời với các tình huống khẩn cấp, từ đó bảo vệ độc lập và chủ quyền của quốc gia. Điều này cho thấy sự quan tâm đặc biệt của chính phủ đối với các khu vực có vị trí chiến lược quan trọng.

Thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính

Đề xuất của Bộ Nội vụ không chỉ thể hiện sự phân quyền mạnh mẽ cho cấp cơ sở mà còn là một phần trong kế hoạch sắp xếp lại các đơn vị hành chính. Theo thông tin từ Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình, sau khi bỏ cấp huyện, 1/3 nhiệm vụ sẽ được chuyển lên tỉnh, trong khi 2/3 sẽ chuyển xuống cấp xã.

Thời gian thực hiện và mục tiêu

Hiện tại, Việt Nam có 63 đơn vị hành chính cấp tỉnh và hàng nghìn xã, phường. Chính phủ đã đặt ra mục tiêu hoàn tất việc sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh trước ngày 30/8 và đưa vào hoạt động từ tháng 9. Điều này sẽ tạo ra một hệ thống hành chính gọn nhẹ và hiệu quả hơn, phục vụ tốt hơn cho người dân.

Vũ Tuân