Những Thách Thức Trong Phát Triển Đô Thị Nén Tại TP HCM

Phát triển đô thị nén tại TP HCM đang đối mặt với nhiều thách thức lớn, từ vấn đề nguồn vốn, quỹ đất cho đến các thủ tục pháp lý phức tạp. Những yếu tố này không chỉ ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện mà còn tác động đến khả năng thu hút đầu tư và phát triển bền vững của thành phố.

Đô thị nén, hay còn gọi là mô hình phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD), được xem là một giải pháp hiệu quả để tối ưu hóa không gian đô thị và giảm thiểu ùn tắc giao thông. Theo Nghị quyết 98, TP HCM đã được trao quyền thực hiện mô hình này với hy vọng tạo ra động lực mới cho nền kinh tế, giúp thành phố đạt được mục tiêu tăng trưởng bền vững.

Đến năm 2035, TP HCM đặt mục tiêu phát triển 335 km đường sắt đô thị và thí điểm 11 khu đô thị TOD. Tuy nhiên, thực tế cho thấy quá trình triển khai đang diễn ra chậm chạp, với nhiều khó khăn trong việc hiện thực hóa kế hoạch. Các chuyên gia cảnh báo rằng nếu không có biện pháp khắc phục kịp thời, thành phố có thể mất hàng thế kỷ để hoàn thành mục tiêu này.

Những Thách Thức Chính Trong Phát Triển TOD

Tiến sĩ Trần Du Lịch đã chỉ ra năm thách thức lớn mà TP HCM cần giải quyết để phát triển mô hình TOD hiệu quả. Đầu tiên là vấn đề cơ chế, quy hoạch và ngân sách. Hiện tại, cơ chế triển khai TOD còn nhiều bất cập, với các thủ tục pháp lý phức tạp và thiếu sự đồng bộ giữa các cơ quan chức năng. Điều này gây khó khăn trong việc phê duyệt và triển khai các dự án.

Thứ hai, công tác quy hoạch đô thị tại TP HCM đang gặp nhiều khó khăn. Hiện trạng quy hoạch không đồng nhất, khiến việc điều chỉnh và phát triển trở nên phức tạp hơn. Việc quy hoạch lại các khu vực đô thị cần có sự tham gia của nhiều bên liên quan để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả.

Vấn Đề Về Nguồn Vốn và Quỹ Đất

Về nguồn vốn, hiện nay, các quy định về vay vốn cho phát triển TOD còn hạn chế, khiến cho việc huy động vốn trở nên khó khăn. Đặc biệt, mô hình TOD yêu cầu quỹ đất lớn và thời gian đầu tư dài hạn, trong khi chi phí bồi thường đất đang ở mức cao. Điều này làm giảm sức hấp dẫn của mô hình đối với cả khu vực nhà nước và tư nhân.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP HCM, cũng nhấn mạnh rằng việc tạo lập quỹ đất là một trong những thách thức lớn nhất. Thành phố có khoảng 64.000 ha đất có thể phát triển đô thị nén, nhưng tỷ lệ đất cần giải phóng mặt bằng vẫn còn cao, gây khó khăn cho việc triển khai các dự án.

Giải Pháp Để Khắc Phục Thách Thức

Để giải quyết những thách thức này, Tiến sĩ Trần Du Lịch đề xuất cần hoàn thiện cơ chế thực thi TOD một cách đồng bộ và hiệu quả. Cần thành lập một hội đồng chuyên trách về TOD để điều phối các hoạt động liên quan, từ quy hoạch đến triển khai dự án. Điều này sẽ giúp rút ngắn thời gian thủ tục và tăng cường tính khả thi của các dự án.

Ông Đặng Huy Đông, nguyên Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cũng cho rằng cần khuyến khích sự tham gia của các doanh nghiệp trong nước trong phát triển TOD. Việc trao quyền cho các nhà thầu trong nước sẽ không chỉ nâng cao năng lực cạnh tranh mà còn giúp giảm chi phí đầu tư.

Cuối cùng, việc tăng cường hợp tác công tư cũng là một giải pháp quan trọng. Việc huy động nguồn lực từ khối tư nhân sẽ giúp tối ưu hóa chi phí và nâng cao hiệu quả của các dự án TOD. Các mô hình thành công từ các quốc gia khác có thể là bài học quý giá cho TP HCM trong quá trình phát triển đô thị nén.