Trong một khoảng thời gian ngắn, châu Âu đã có những hy vọng lớn lao về việc đạt được sự đồng thuận với Mỹ trong việc giải quyết xung đột Ukraine. Tuy nhiên, sự xuất hiện của ông Trump đã khiến những kỳ vọng này nhanh chóng tan biến.
Vào ngày 10/5, các nhà lãnh đạo từ Pháp, Đức, Anh và Ba Lan đã có cuộc gặp gỡ tại Kiev với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Mục tiêu của cuộc hội đàm này là thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ đối với Ukraine và gây áp lực lên Nga để chấp nhận một thỏa thuận ngừng bắn vô điều kiện trong vòng 30 ngày.
Trong cuộc họp, các lãnh đạo châu Âu đã có một cuộc điện đàm kéo dài khoảng 20 phút với Tổng thống Mỹ. Cuộc trò chuyện này được mô tả là rất tích cực và đầy hy vọng.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Đức Friedrich Merz, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk và Thủ tướng Anh Keir Starmer đã tổ chức một buổi họp báo, trong đó họ thông báo rằng họ đã quyết định ủng hộ một lệnh ngừng bắn không có điều kiện bắt đầu từ ngày 12/5. Họ cũng cho biết rằng Tổng thống Trump đã đồng ý với đề xuất này.
Các nhà lãnh đạo châu Âu đã cảnh báo rằng nếu Nga không chấp nhận đề xuất ngừng bắn, phương Tây sẽ gia tăng các biện pháp trừng phạt đối với nước này và đồng thời tăng cường hỗ trợ quân sự cho Ukraine.
Tuy nhiên, ngay sau khi thông báo được đưa ra, ông Trump đã xác nhận thông tin và cảnh báo rằng sẽ có các biện pháp trừng phạt đối với Nga nếu nước này từ chối thỏa thuận ngừng bắn. Đặc phái viên của ông Trump về Ukraine đã cùng các đồng minh Mỹ yêu cầu Nga tuân thủ yêu cầu ngừng bắn.
Đây được xem là một nỗ lực ngoại giao phối hợp giữa châu Âu và Mỹ nhằm tạo ra một mặt trận thống nhất để gây áp lực lên Nga nhằm chấm dứt xung đột. Trước đó, Mỹ cũng đã đề xuất một lệnh ngừng bắn tương tự vào tháng 3, nhưng Nga đã từ chối.
Đây là một trong những lần hiếm hoi mà Mỹ và các đồng minh châu Âu đạt được sự đồng thuận về vấn đề Ukraine, sau nhiều tháng chính quyền Trump không quan tâm đến các đồng nghiệp bên kia Đại Tây Dương. Tuy nhiên, trước khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực, Nga đã bác bỏ đề xuất này.
Người phát ngôn Điện Kremlin đã tuyên bố rằng việc sử dụng ngôn từ kiểu tối hậu thư là không thể chấp nhận và không phù hợp với cách giao tiếp với Nga.
Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng đã chỉ trích cách tiếp cận này và đề xuất tổ chức đàm phán trực tiếp giữa Nga và Ukraine tại Istanbul vào ngày 15/5, nhằm nối lại các nỗ lực đối thoại đã bị đổ vỡ trước đó.
Dù Tổng thống Putin không đề cập đến thỏa thuận ngừng bắn mà châu Âu đưa ra, nhưng ý tưởng đàm phán trực tiếp đã thu hút sự chú ý của ông Trump, khiến ông nhanh chóng thay đổi lập trường.
Sự đồng thuận giữa châu Âu và Mỹ đã nhanh chóng bị lung lay. Ông Trump đã phản hồi lại đề nghị của Putin, nhưng lần này, Ukraine lại là bên chịu áp lực.
Ông Trump đã viết trên mạng xã hội rằng Tổng thống Putin không muốn thỏa thuận ngừng bắn mà chỉ muốn gặp nhau tại Thổ Nhĩ Kỳ để thảo luận về khả năng chấm dứt xung đột. Điều này đã khiến Ukraine không còn lựa chọn nào khác ngoài việc chấp nhận lời đề nghị đàm phán ở Istanbul.
Tổng thống Zelensky sau đó đã tuyên bố rằng Ukraine sẵn sàng đàm phán trực tiếp với Nga và đề nghị gặp ông Putin tại Thổ Nhĩ Kỳ.
Các nhà phân tích cho rằng đây là một quyết định mạo hiểm của ông Zelensky, bởi trước đó ông đã ký lệnh cấm đàm phán với Nga khi Putin còn nắm quyền.
Kể từ sau cuộc tranh cãi tại Nhà Trắng vào cuối tháng 2, chiến lược của ông Zelensky vẫn là cố gắng đáp ứng các yêu cầu của ông Trump, vì lo ngại rằng nếu không làm vậy, Washington sẽ ngừng hỗ trợ cho Ukraine.
Có ý kiến cho rằng có thể có những thỏa thuận ngầm giữa Moskva và Washington nhằm đưa thế giới đến gần hơn với hòa bình. Một số người khác lại cho rằng Putin đưa ra đề nghị đối thoại trực tiếp để duy trì mối quan hệ tốt với Mỹ và tránh áp lực từ châu Âu đối với Trump.
Các nhà ngoại giao châu Âu cho biết bài đăng của ông Trump đã làm thất bại kế hoạch của châu Âu trong việc thuyết phục Washington áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Nga.
Do sự thay đổi lập trường của ông Trump, Anh đã hoãn kế hoạch trừng phạt đối với các tàu chở dầu giúp Nga né tránh các hạn chế về năng lượng.
Dù Liên minh châu Âu dự kiến sẽ tiếp tục thực hiện các biện pháp trừng phạt khác đối với Nga, nhưng nhiều người cho rằng họ đã mất đi yếu tố quyết định để thay đổi tình hình.
Các lãnh đạo châu Âu đang chờ xem liệu ông Putin có tham gia cuộc đàm phán tại Istanbul hay không, vì trước đó ông đã không công nhận Zelensky là Tổng thống hợp pháp của Ukraine.
Trong các cuộc đàm phán trước đó, Ngoại trưởng Nga đã dẫn đầu phái đoàn của Moskva. Nếu ông Putin tham gia lần này, điều đó có thể cho thấy Điện Kremlin đang chịu áp lực từ Nhà Trắng.
Người phát ngôn Điện Kremlin đã không trả lời trực tiếp về khả năng đàm phán với Zelensky, mà chỉ nói rằng Nga đang tìm kiếm giải pháp hòa bình lâu dài.
Ông Trump đã gợi ý rằng ông Putin có thể tham gia cuộc gặp tại Istanbul và bản thân ông cũng có thể tham gia. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa rõ liệu cuộc đối thoại trực tiếp có diễn ra hay không.
Những diễn biến gần đây cho thấy ông Trump không cho rằng Putin đang tìm cách kéo dài thời gian, điều này trái ngược với quan điểm của nhiều lãnh đạo châu Âu.
Cuối cùng, khi phải lựa chọn giữa việc đoàn kết với các đồng minh châu Âu và duy trì mối quan hệ tốt với Nga, ông Trump đã chọn con đường thứ hai.
Thùy Lâm
Thông báo chính thức: Tinmoi24h.org không hợp tác với bất kỳ bên thứ ba nào để cung cấp dịch vụ nội dung hoặc bán sản phẩm liên quan đến tin tức. Mọi thông tin chính thức chỉ được phát hành qua các kênh chính thức của chúng tôi, bao gồm website tinmoi24h.org và các tài khoản mạng xã hội được xác nhận.
Chúng tôi chỉ hỗ trợ và đảm bảo chất lượng cho những người dùng truy cập trực tiếp qua các nền tảng chính chủ. Chất lượng đi đôi với uy tín, vì vậy quý độc giả hãy cân nhắc kỹ, tránh sử dụng các nguồn tin không rõ ràng hoặc không được hỗ trợ chính thức từ chúng tôi. Xin cảm ơn!
